Tijd is rekbaar.

Na een ontbijtje van David, met dit keer ook jam en ananas naast het droge brood, vertrokken we vrijdag naar Art for Children. Eerst nog even water overgieten uit de enorme 20 liter fles naar twee 1,5 liter flessen. Zoals je begrijpt ging de helft ernaast. Ach, zo hadden de tegels ook wat verkoeling.

Vol goede moed vertrokken we naar kantoor, dit keer op tijd. Rond 9 uur kwamen we aan, maar geen Walter of Adicho te bekennen. We hebben bijna 2 uur zitten wachten voor een gesloten deur, toen waren we het beu. We namen ons voor om thuis te gaan werken, onderweg haalden we waspoeder bij een klein supermarktje, zo konden we gelijk een wasje doen bij het guesthouse. Bovendien hadden we geen idee wat we voor Art for Children konden betekenen zonder Adicho of Walter tot onze beschikking. We hadden onze ideeën voor spelletjes al uitgewerkt, en we hadden nog geen plan van aanpak kunnen maken met Adicho. Onderweg naar het guesthouse kwamen we Walter tegen, er was iets met de buurman van zijn broer ofzoiets, en daarom was hij laat. Hij dacht dat Adicho er zou zijn. Adicho dacht vast hetzelfde van Walter. We lieten hem weten dat hij ons een volgende keer even moest bellen, al leek het niet echt tot hem door te dringen. Aangekomen bij het guesthouse maakten we ons nuttig door een handwasje te doen, onze eerste! Adicho en Walter kwamen nog langs, niet om excuses te maken over ons doelloze wachten van vanochtend, maar om te vertellen dat ze ons ’s avonds om 20.00 uur op zouden halen om naar de club te gaan. Heel veel zin hadden Tara en ik er niet meer in, maar vooruit!

’s Middags en ’s avonds heeft er een urenlange powercut plaatsgevonden, dat blijkt hier dagelijkse kost. We zijn maar een dutje gaan doen, we hadden immers geen stroom voor onze laptops en de vermoeidheid sloeg toe. Eenmaal wakker stormde en regende het keihard, dit gebeurt hier ook bijna dagelijks. Heerlijk die verkoeling. Oegandezen houden er niet van; je ziet ze allemaal keihard naar binnen spurten. We aten onze doggy bag van Sankofa op, aangezien we telkens maar een halve portie naar binnen krijgen. Rond een uurtje of 21.00 vroegen we ons af waar Adicho en Walter bleven. ‘Waar is Wally’ is inmiddels een befaamde uitspraak hier. Om 22 uur was er nog geen teken van het duo te bekennen. Ook kwamen we er toen achter dat we opgesloten zaten. David (die ook nergens te bekennen was) had alle deuren en sloten vergrendeld, we konden nergens heen.

We besloten Adicho te bellen, hij wist het nummer van David vast. En misschien kon hij ons vertellen waarom hij al 3 uur te laat was. Adicho nam, voor de verandering, niet op. Walter wel gelukkig, maar veel wijzer worden we niet. We vragen of hij David’s nummer heeft en Walter zegt dat Adicho hem heeft en zal vragen hem te bellen. Even later belt Walter weer; David’s telefoon staat uit. Is gebruikelijk na een stroomstoring, want hij heeft hem waarschijnlijk niet op kunnen laden. Fijn, we beginnen steeds meer claustrofobisch te worden en het irritatieniveau stijgt. Na heel veel geram aan de deuren komt David aansjokken. Hoi opluchting. Geen excuses maar een ‘it’s okay-tje’. We vragen hem direct of hij een tweede sleutel van de buitendeur heeft, wanneer er brand uitbreekt zitten we namelijk als ratten in de val. Overal zijn dubbele deuren en hangsloten en tralies, achter elke deur en raam. Van zijn antwoord worden we niet veel wijzer, wel weten we dat we erachter aan gaan. Hee, daar gaat de telefoon. Adicho. Ik vertel hem dat David de deur van het slot heeft gehaald en vraag wat de bedoeling is. Gaan we nog naar de club? En hoe laat komen ze ons ooit een keertje ophalen? Hij antwoordt met ‘Let me call Walter’. Ik roep er nog achteraan dat hij me terug moet bellen, David staat hier immers te wachten om af te sluiten. Zucht. De communicatie vanavond is verschrikkelijk. Er komen heel wat frustraties naar boven en er kan geen lachje meer af. We hadden ons voorbereid op de andere kijk op tijdsbesef, en dat het lastig was afspraken te maken. Toch valt het ons zwaar. Keer op keer zijn ze te laat, laten ze niets van zich horen en kunnen we nergens van op aan. We voelen ons ineens erg Hollands. Veel waarde hechten aan een goede organisatie, strakke planning en het nakomen van afspraken. Wat zullen we ervan genieten als we terug zijn.

Uiteindelijk zijn we toch nog naar de club gegaan. De heren kwamen ons rond 23.00 uur ophalen, en we sprongen weer achterop de boda boda’s. Achteraf zijn we blij dat we gegaan zijn, wat een geweldige ervaring! De club was groter dan we dachten, en de dansvloer bevond zich buiten. Hieromheen waren overdekte ruimtes, ook een gedeelte met tafels en stoelen en een bar en pooltafel. Het werd al snel duidelijk dat we als muzungu’s opvielen. We stonden enorm in de belangstelling, nog nooit hebben we zoveel handen geschud op 1 avond. Ook hebben we nooit eerder zoveel afwijzingen gedaan, die er vaak maar moeilijk ingingen bij de heren. We werden beetgegrepen, er werd naar ons telefoonnummer gevraagd, er werd weer even sterk benadrukt dat men hier een blanke (Nederlandse) vrouw wilde trouwen. Tara kreeg bijvoorbeeld 100 koeien aangeboden wanneer ze met iemand zou trouwen. Erg veilig en op ons gemak voelden we ons in het begin niet. Gelukkig waren ook hier veel aardige mensen die zich met goede bedoelingen aan ons voorstelden. We waren blij met het optreden Adicho en Walter. Wanneer ze zagen dat we iemand van ons probeerden af te schudden, grepen ze onze hand om te dansen. Wat ook hielp: vertellen dat we getrouwd zijn en vier kinderen hebben. Desondanks, een leuke eerste clubavond!

De volgende dag zijn we naar Sankofa gegaan, ons vaste stekkie. Onze weekopdracht voor school gemaakt en lekker geskyped met vriendlief. Om 18.00 zouden Walter en Adicho langskomen om het plaatselijke gerecht ‘Rolex’ te bereiden en samen te eten. Je raadt het al, de mannen waren weer te laat. Rond 20.00 arriveerden Adicho met een neef, Walter kon hij niet bereiken. Hij kwam later aanschuiven. Adicho was een ware keukenprins en liet ons zien hoe ‘Rolex’ gemaakt moest worden. Een soort pannenkoekjes van bloem en water (chapati) waarin een omelet en tomaat werd gedaan, hierna oprollen en klaar is kees! Erg leuk om voor het eerst primitief te koken, op wat kolen. Aan gaspitjes doen ze hier niet. Na een gevulde maag vertrokken we naar een talentshow aan de andere kant van Lira. Hier traden verschillende rappers en dansers op, erg gaaf om mee te maken. Zo mooi hoe ze hier feesten, daar kunnen wij ingetogen Nederlanders nog wat van leren! Wel hebben we wat moeite met Adicho. Zijn houding staat ons niet aan. Hij houdt ervan anderen te commanderen, ook gaat hij ervan uit dat wij alles betalen. Het is geen vraag, maar een bevel. Hij vertelde mij 20.000 shilling te geven voor 4 tickets. Ik antwoorde dat dit prima was, als hij het eerste drankje zou betalen. Toen we vertrokken vertelde hij me doodleuk dat ik hem nog geld voor de drankjes moest geven. Nou, nee dus. We mogen dan wel ‘rijke’ muzungu’s zijn, we hoeven niet alles voor hem te dokken. Erg professioneel is het ook niet van hem, als onze stagebegeleider. Geen idee of hij me begreep, maar we zijn weg gegaan zonder geld te overhandigen. Alle frustraties kwamen er even uit. Uiteindelijk hebben we een taxi genomen, we hadden geen zin in valpartijen met de boda boda. Overal lag namelijk modder, het had het laatste uur flink geregend en in de verte hadden we al een boda boda driver onderuit zien gaan.

Zondag was een heerlijk lui dagje, een beetje zonnen en lezen. Walter kwam nog langs met zijn ‘brother’ die uiteindelijk een zoon van de broer van zijn opa bleek. Broer, neef of achterneef; iedereen is je broer. Hij kwam even checken hoe het met ons ging en of we veilig waren thuisgekomen, erg lief. Hij begrijpt onze cultuurshock wat meer, zelf heeft hij een jaar in Engeland gestudeerd. Ook had hij door dat we soms wat lastig met Adicho overweg kunnen. Hij vroeg nog of we meegingen naar de kerk maar we hebben vriendelijk bedankt. ’s Avonds hebben we lekker lui eten besteld bij Sankofa, dat dus ook! Wat een toptent.

Maandag. De dag dat onze stage nu toch echt zou beginnen, en we een school zouden bezoeken. Maar nee hoor, maandag stond in het teken van een begrafenis. Afgelopen dinsdag is er een belangrijke professor uit Lira overleden bij een verkeersongeluk, Adicho nodigde ons uit mee te gaan. Een beetje gek vonden we het wel, we kenden die man immers niet, maar toch waren we erg benieuwd naar een Oegandese begrafenis. Volgens Adicho komen er duizenden mensen op af, het maakt niet uit als je de overledene niet persoonlijk kende, men komt uit respect. En inderdaad, er waren duizenden mensen. Zelfs president Museveni was aanwezig! Toen we aankwamen werden Tara en ik gelijk naar de beste plaatsen begeleid. Als enige aanwezige blanken waren we speciaal, en verdienden we de beste plekken. Uiteindelijk zijn we de zweetlucht van Adicho maar gevolgd. We vonden het niet zo gepast om vooraan te zitten, bij een begrafenis van iemand die we totaal niet kenden.

Het was een lange zit. Om 12.00 uur ploften we neer op plastic stoeltjes, af en toe moesten we opstaan tijdens een gebed. Na veel preken, speeches, gezang, en gelach (waarom wisten we niet, de gehele dienst werd in de plaatselijke taal gehouden) konden we om 17.30 onze plek verlaten, en met z’n tienen in een busje terug naar Lira. Na deze vermoeiende dag, zijn we weer bij Sankofa beland. Dit keer uitgehongerd want sinds 8.30 hadden we niets meer gegeten. Door onze hoog opgelopen frustraties wat betreft Adicho, en het feit dat we de hele week nog niets hadden kunnen betekenen voor Art for Children, besloten we om Mirjam (onze coach vanuit Eye 4 Africa) te contacten voor een skype gesprek dinsdag ochtend. Dit hebben we dan ook gedaan. Erg verhelderend, ze begreep ons volkomen, alle frustraties die we benoemden behoren tot de cultuurshock. Ze herkende al onze klachten, na 11 jaar in Oeganda te komen en hier 3 jaar te wonen. Fijn om het er even met een ‘metgezel’ over te hebben. We hebben de manier van aanpak besproken; we gaan met Adicho in gesprek. Toen we rond een uurtje of 11.00 bij kantoor aankwamen, zat Adicho buiten. Hij was de sleutel vergeten, iemand kwam deze brengen. We waren blij dat we er niet al om 09.00 stonden. Eenmaal binnen bleek er een stroomstoring, ook geen wifi dus. Toen er weer stroom was, bleek internet nog steeds niet te werken. Waar was de router eigenlijk gebleven? We vroegen het Adicho, en hij vertelde dat hij deze in de stad had laten liggen. Hij ging hem even halen. Uiteindelijk bleek dat de router gerepareerd werd. Het goede nieuws was; we gingen vandaag naar een school om spelletjes met de kinderen te doen! Hier hadden we naar uitgekeken, eindelijk iets doen. Hierna zouden we een gesprekje over onze stage voeren. Na een paar uurtjes spelletjes doen op onze telefoon, aangezien we verder niets konden doen, vertrokken we om 15.00 uur naar de school. Vermoeid, want wat is het vermoeiend om maar een beetje te zitten en de tijd te doden.

Eenmaal aangekomen, na een prachtige boda boda toch, bleek het een school voor dove kinderen. Dat hadden we niet aan zien komen, en we vroegen ons gelijk af hoe we onze spelletjes uit konden leggen en uitvoeren. Bij ‘zakdoekje leggen’ bijvoorbeeld, moest er tot tien worden geteld wanneer de kinderen hun ogen dicht hadden. Als ze niets kunnen horen, en ook niets kunnen zien, wordt dat wat lastig. Uiteindelijk is het allemaal goed gekomen! Naast ‘zakdoekje leggen’ hebben we ballonnen races gehouden. Wat een geweldige ervaring, 170 paar lachende gezichtjes. Wel was het even slikken, de kinderen waren doof en soms ook blind, en de meesten van hen wees. Heel bijzonder dat we ze een uur konden laten lachen, en hoeveel dit voor hen betekent. We komen zeker nog een keer terug!

Op de terugweg kreeg de boda van Art for Children een lekke band, deze heb ik naar een garage (lees; plekje onder een boom waar wat jongens aan brommers sleutelen) gebracht. Na de wandeling naar kantoor nog een gesprekje met Adicho gehad, wat een opluchting. Eindelijk hebben we wat meer duidelijkheid, en een invulling aan onze stage. Eind deze maand komt er een editie van het tijdschrift uit, waar we aan mogen werken. Erg leuk, dit blad wordt maar 3 keer per jaar gepubliceerd, en we mogen er kinderen voor interviewen, artikelen selecteren en editen. Ook gaan we nog veel meer scholen bezoeken. Eerst nog even afwachten of de komende week wat effectiever wordt, maar ik heb er zin in!

Heel veel liefs,
Naomi